Thơ viết cho con

Bé Việt vẽ

1.

Bé Việt vẽ
Lúc lên năm
Khi chưa biết đọc biết viết
Đó là sự thật
Con người biết sử dụng
Khối hình
Màu sắc
Trước khi đến trường
Học về màu sắc khối hình

2.

Bé Việt vẽ
Những ô tô trước nhất
Đủ loại ô tô
Vận tải, Volga
Command car, xe đổ rác...
Bé vẽ ô tô
Có lẽ vì một nhà văn nước ngoài
Gửi cho cháu khi cháu vừa rời vú mẹ

3.

Bé Việt còn vẽ
Tàu thủy, tàu bay
Xe bọc sắt, xe tăng
Những thứ này cháu thấy trong phim
Trong sách, trong tranh
Khi giặc Mỹ suốt hai mươi năm phá hoại đất nước mình
Những đứa trẻ biết chiến tranh từ trong bụng mẹ

4.

Bé Việt vẽ
Nhiều nhất là cây
Bé đi đó đi đây
Vẫn thấy cây là đẹp nhất
Bé vẽ cây tùy theo ý thích
Cây xanh, cây đỏ
Cây tím, cây vàng
Cây nửa đỏ nửa xanh

5.

Bé Việt ít vẽ
Con người
Bé cho khó quá
Đúng thế!
Con người thật không giản đơn
Người bé vẽ nhiều
Là chú bộ đội thân yêu
Khi bé vẽ thằng Mỹ
Thì xấu như quỷ

6.

Bé Việt vẽ
Nhiều nhất về mùa xuân
Khi đất trời lá hoa rực rỡ
Nhưng đến mùa hè
Rộn rã tiếng ve
Bé không vẽ nữa
Mẹ hỏi vì sao
Không lo vẽ chỉ lo ve?
Bé trả lời
Bây giờ là mùa ve
Không phải mùa vẽ

7.

Có lần ba hỏi
Vì sao nghỉ vẽ?
Bé phụng phịu
Vì ba không cho đi chơi
Không có gì để vẽ
Thì ra nhà họa sĩ tí hon
Cũng cần đi thực tế
Như các bậc cha anh

8.

Bé Việt vẽ
Ít theo những gì bé thấy
Mà còn theo cách bé nghĩ ra
Đi Hải Phòng thăm nhà máy
Bé vẽ cả ống khói bên ngoài
Và máy móc bên trong
Có lần
Bé vẽ con thuyền
Chiếc buồm lấp cả giòng sông
Chị bảo vô lý
Bé đáp liền
Nhưng mà đẹp

9.

Một ngày tháng ba
Trong dịp sinh nhật
Bé vẽ liền hai bức
Một bức bé gọi Chiến tranh
Với nhà cháy, bom rơi, người chết
Một bức bé gọi Hòa bình
Với nhà máy, ruộng xanh, mặt trời đỏ rực
Tôi giật mình tự hỏi
Chú này đã tiến lên khái quát
Hai bức tranh này đã mất
Vì bé vất lung tung
Chị đem đun bếp
Trong đời tôi đây là một trong những lần tôi tiếc nhất

10.

Các bạn ơi
Tôi nói nhiều về con tôi
Không phải để khoe con mình biết vẽ
Nhưng qua tâm hồn chú bé
Chơi với màu sắc khối hình
Tôi nghĩ đến nghề nghiệp của mình
Đến nghệ thuật, đến cuộc đời, sự sống...

Chuyện cái hầm

Má đi công tác
Dặn con ở nhà
Chớ đi chơi xa
Vâng theo lời chị
Máy bay thằng Mỹ
Bắn phá lung tung
Con phải coi chừng
Ra hầm con nhé
Nhân đây má kể
Câu chuyện cái hầm
Giữa năm 65
Những ngày tháng tám
Con vừa sáu tháng
Bọn giặc Johnson
Ồ ạt ném bom
Gây bao tai họa
Nhà chỉ có má
Ba công tác xa
Má, chị ở nhà
Đào hầm trú ẩn
Lúc đầu hầm cạn
Má vừa ôm con
Vừa cúi lom khom
Thật là vất vả
Ngày qua ngày lại
Má cứ đào thêm
Con dần lớn lên
Biết đi chập chững
Cái hầm thêm rộng
Và cũng thêm sâu
Để nước khỏi vào
Má tìm gạch lót
Để có bóng mát
Má trồng chung quanh
Một bên gốc chanh
Một bên gốc chuối
Hè năm 67
Con vừa lên ba
Lúc mẹ vắng nhà
Tự ra hầm được
Bè lũ Johnson
Cuối năm 68
Bị đòn choáng váng
Phải ngừng ném bom
Ba lại về thăm
Cả nhà đoàn tụ
Bên hầm bụi chuối
Trải lá tươi xanh
Cạnh đó cây chanh
Nở hoa trắng muốt
Chị con hay bứt
Lá thơm gội đầu
Mùa thu năm sau
Con vào mẫu giáo
Cái hầm một dạo
Bị bỏ quên đi
Có rác rưởi gì
Lại đem đổ xuống
Cái hầm dần cạn
Như mặt đất bằng
Sẵn đất sẵn phân
Má trồng dây mướp
Lá lên xanh mượt
Phủ kín góc vườn
Nay thằng Nixon
Ném bom trở lại
Như con chó dại
Cắn bậy cắn càn
Bao cảnh đau thương
Các con đã biết
Nhà ta cũng khác
Ba ít về thăm
Chị đầu của con
Đi vào đại học
Con đã biết đọc
Sắp vào phổ thông
Phải có ba hầm
Chị, con và má
Cái hầm trước đó
Má dành cho con
Có hoa chanh thơm
Có tàu lá chuối
Má con hì hụi
Đào lại mấy ngày
Nó lại như xưa
Đẹp hơn là khác
Làm thêm cái bậc
Lên xuống dễ dàng
Thêm một nắp rơm
Mở ra cho tiện
Trong bao nhiêu chuyện
Má dặn dò con
Nào học cho chăm
Nào vâng lời chị
Con ơi nhớ kỹ
Đề phòng máy bay
Chính cái hầm này
Cứu ta mấy lượt
Con nhớ lần trước
Mảnh đạn bốn bên
Ta vẫn bình yên
Là nhờ núp kỹ

Thôi má đi nhé
Con ở nhà ngoan

Chuyện chiếc mũ sắt

Con ra đi sơ tán
Ba tặng con gì đây?
Có chiếc mũ sắt này
Ba tặng con, con nhé
Chiếc mũ này, con nhớ
Của nhà thơ Liên Xô
Năm 68 đem cho
Nhà thơ có dặn lại
Chiếc mũ này đã trải
Những năm tháng không quên
Khi tiến vào Berlin
Nhà thơ từng đội nó
Chiếc mũ sắt mang số
5.173
Nó đã từng theo ba
Suốt cả năm 68
Từ khu mỏ Hồng Quảng
Đến giới tuyến Vĩnh Linh
Ôi cái năm quang vinh!
Miền Nam mình vùng dậy
Đánh vào các thành thị
Tên tổng thống Johnson
Buộc phải ngừng ném bom
Cả trên toàn miền Bắc

Bốn năm, chiếc mũ sắt
Ba giữ lau chùi luôn
Con dần dần lớn khôn
Thường đem ra đội thử
Có một lần con hỏi
Nhà thơ đó là ai?
Ba cảm động trả lời
Một nhà thơ Xô viết
Đã thắng quân phát xít
Ở Stalingrad
Nhà thơ đó tên là
Lukonin, con nhớ

Cuối tháng ba năm nay
Miền Nam ta đánh mạnh
Gấp mấy lần 68
Quảng Trị đến Bình Long
Ta ào ạt tiến công
Đánh tan quân Mỹ, Ngụy
Khắp nông thôn vùng dậy
Như đất chuyển trời rung
Đồng bằng sông Cửu Long
Như miền Trung, Bình Định
Giặc liên tiếp bị đánh
Ở Đà Nẵng, Cam Ranh
Vừa mới mất Lộc Ninh
Lại Đắc Tô bị mất
Trong khi ở miền Bắc
Trên ba nghìn năm trăm
Máy bay Mỹ nát tan
Cả pháo đài chiến lược
Con có nghe tới tấp
Tin chiến thắng hai miền
Tên Nixon cuồng điên
Ném bom khắp miền Bắc
Ôi cái loài bội ước
Lời ký kết năm nào
Chúng nó ném bừa vào
Những nhà thương, trường học
Chúng nó gieo chết chóc
Từ Quảng Bình, Vĩnh Linh
Đến Nghệ An, Thanh Hóa
Mới đây bọn man rợ
Dùng cả B-52
Đánh vào nơi đông người
Của Hải Phòng đất cảng
Em bé còn bế ẵm
Bên xác mẹ vùi chôn
Những đứa trẻ như con
Máu đầm đìa sách vở
Thủ đô Hà Nội nữa
Tội ác giặc còn đây

Năm 65 mùa này
Con ra đi sơ tán
Con mới lên sáu tháng
Má, chị thay nhau bồng
Nay con đã lớn khôn
Lớp vỡ lòng đi học
Con biết viết biết đọc
Còn biết vẽ ra trò
Nào tàu bay, ô tô
Xe tăng, xe bọc thép
Hôm nay con ra đi
Giữa những ngày thắng lớn
Con có nghe tiếng sấm
Báo xuân hết hè sang
Con ra đi cho ngoan
Nhớ vâng lời chị nhé
Chiếc mũ sắt sẽ kể
Chứng kiến đến ba lần
Cái số kiếp suy tàn
Của những tên độc ác
Đó là lần thứ nhất
Tên Hitler bỏ đời
Đó là lần thứ hai
Tên Johnson mất mặt
Lần này ai cũng biết
Tên cuồng chiến Nixon
Danh dự bị vùi chôn
Người người nguyền rủa nó
Con hãy giữ chiếc mũ
Ngày mai con lớn lên
Con thành một thanh niên
Hễ còn bọn đế quốc
Còn kẻ thù xâm lược
Nhập ngũ con ra đi
Chiếc mũ này đem theo
Xông vào nơi lửa đạn
Sống sao cho xứng đáng
Dân tộc Việt Nam mình
Dưới lá cờ quang vinh
Của Bác Hồ vĩ đại